Pantabangan: Hindi Pagugupo

Ako'y iniluwal sa bayang Pantabangan.
doon namulat at tinubuan ng malay;
ganda ng buhay, sa aking bayan nasilayan;
ilog, bundok, kaingin, at kagubatan.

Kaylawak ng bukid, ng tanimang parang
na pinagyaman ng ninunong mga angkan;
sa mga bangin, burol at talampas
tumibay itong aking kamusmusan.

Subalit isang umaga sa aking pagmulat,
sinalubong ako ng lungkot at poot,
mga kababaya'y abala sa pagahahakot
ng mga kagamitang balkot-balkot.

Hangga ngayon, tanong ko pa rin sa sarili:
bakit tayo pinalikas nang dali-dali?
upang pagbigyan ang pamahalaang isip ay bakli,
at doon sa ibang lugar tayo ay magbakasakali?

Ilang taon ding ibinaon sa limot
ang pasya ng gobyernong buktot;
ang bayan nating sa tubig pinalubog
hanggang ngayon, sa dibdib ko'y kumukurot.

Pag lumilitaw ang tuktok ng lumang simbahan
parang ako'y nasasabik, ako'y natatakam
na muling makita, muling matuntungan
ang sinilingan kong lumang Pantabangan.

Kayraming nawala, kayraming nasayang
na biyayang bukid, ilog, kabuhayan;
sa ginawang dam, iba ang nakikinabang
habang tayo'y lugmok, mga kababayan.

Sa kabila ng lahat , narito ang Pantabangan
Narito at matatag, patuloy na lumalaban;
May sinag na nasisilip sa likod ng ulap na kaykapal,
Hindi pagugupo sa anumang pagdaramdam.



Sa Iyong Kandungan, O Pantabangan

Tumatagaktak ang pawis,
habang tumatakbong patalilis;
mga paa'y sumusudsod sa alikabok
mga kuko'y bumabaon sa putik.

Hingal-kabayo sa pagtakbo,
tumatakas sa magulang
patagong lumulusong sa Pasong hagdanan!
Nagbabaga ang kalsada,
tagos ang init sa gomang de-ipit.

Musmos na karanasan,
batang Pantabangan.

Ilog na kaakit-akit
ang aming libangan,
walang pangambang tumatabsung,
lumalangoy sa layon,
umuusok na ang mga mata'y hindi pa rin pansin,
walang balak magsiahon!

Ang mga ina naman, akay-akay ang mga paslit
sunong ang batyang sa labada'y dasik na dasik.
Maghapong magkukusot, magkukula,
ang mga damit, pinapalipitan at pinapalupalo pa,
Halos mabalinghat ang mga braso nila!

Pag dating ng hatid na pananghalian --
sa sardinas at nilagang talong
wala na agad pambulos,
taob ang bandehadong pinagkainan!

Pagdating ng Disyembre, may parada ng parol;
tanda ko pa, sa kasabikan ko aking sinindihan,
nagliyab ang kandila, gumapang ang apoy
para tuloy akong tutang nagkakahol.
Tarantang nagtatakbo papunta kila Inang Bunding
Pero ang sabi niya, wala nang natirang papel!

Nagmamadali akong gumawa ng paraan,
Pinagtatagpian ang bandang nasunugan.
Kaya naging dalawa ang itsura ng aking parol:
makinis ang isa, midmiran ang kabila.
Nang nag-umpisang maglakad,
palibot sa Hulo at Luwasan,
tinawag ang mga greydtu “Dito kayo!”
Parol kong tinagpian, aking ikinubli
Walang sinumang nakaalam ng pangyayari.

Di ko pa rin nakakalimutan
ang pamamasyal sa kaparangan;
sa kainitan ng araw, pagalingan sa pag-akyat
sa santol at duhat; ang buto ng santol
pati buto, isinasakmol, nilulumod!

Musmos na karanasan,
Batang Pantabangan.

Nakikinita ko pa, sa lumang bayan
pag tunog ng kampana,
mabilis kaming nagtatakbuhan,
lulundag sa bakod, papasok
sa kaloob-looban ng simbahan;
mag-uunahan sa pag-usyuso sa taong yumao.

Sariwa pa rin ang mga gunita
ng pamumulot ng sineguelas
nila Tang Kardo, madalas kaming luputin
ng mabagsik nilang aso!

Ang sarap manungkit ng sampalok at kamatsili,
ngumuya ng bayabas at pumang-os ng tubo;
Sa tindang tubo ni Tang Ilad, di makatawad!

Hindi rin makakalimutan
ang mahahabang prusisyon, kantahan, at pasyon;
mga nobena at pag-oorasyon ni Apon Sion;
ang pagtula ni Tang Ambong makata,
ang paglalala ng banig ni Apong Guyang,
ang mga huling hipon sa pagsasakag ni Apong Andres,
Ang paghihintay na mahinog ang mabangong guyabano.

Naroon din ang harangan-taga sa liwanag ng buwan,
na kahit sa pag-idlip baon sa panaginip.

Dito sa dayuhang lupain, laging naiisip,
parang katabi ang nilakhang bayan,
idinuduyan ang isip ng mga alaalang tumatawag
ng pagbalik sa iyong kandungan, O Pantabangan!

SAPUTAN

Nang maglapad
ang barbong gagamba ni Kuwatog,
agad itong inagwad ng patahan ni Pangat;

Pinang-it at pina-ikit-ikit
na parang maliit na bola ng sinulid.

Nang mabalkot ng kumikinang na sapot
kinatsit ulit -- di na magagamot
ng sambakol mang ambabangot.

At habang halos maglupisak
sa galak si Pangat,

Kumakatis naman ang hamog
sa tulaw ng talunang si Kuwatog.